Testy antygenowe na koronawirusa są alternatywą dla tradycyjnych testów molekularnych RT-PCR wykonywanych na podstawie wymazu z nosogardzieli i przesyłanych do analizy do wyspecjalizowanego laboratorium. Choć testy antygenowe znane są od dawna, w Polsce dopiero od początku listopada mogą być wykorzystywane jako wiarygodna metoda do analizowania pobranych próbek i diagnozowania przypadków COVID-19. Czas ich wykonania i oczekiwania na wynik wynosi do 30 minut, co znacząco przyspiesza cały proces weryfikowania przypadków koronawirusa. Jak wyglądają testy antygenowe i gdzie można je kupić?
Testy antygenowe na COVID-19
Testy antygenowe są stosunkowo nowym produktem na rynku zdobywającym duże zainteresowanie z uwagi na to, że na początku listopada 2020 roku zostały one dopuszczone przez Ministra Zdrowia jako testy dające wiarygodny wynik w zakresie zakażenia COVID-19, równoznaczny z wynikiem testu RT-PCR. Wcześniej konieczne było dodatkowe weryfikowanie wyników testu poprzez testy genetyczne, obecnie wynik testu antygenowego uznaje się za wiążący. Aby tak się stało konieczne jest jednak wykorzystanie sprawdzonego testu pochodzącego od zaufanego producenta, testu charakteryzującego się minimum 80% czułością i 97% specyficznością gwarantującymi wysoką dokładność przeprowadzonego testu. Trzeba przy tym pamiętać, że w tego typu testach w dalszym ciągu pozostawia się pewien margines błędu i wynik ujemny może być wynikiem fałszywym, tj. próbka była nieprawidłowo pobrana lub czułość testu była za niska, by wykryć niewielkie ilości antygenu w organizmie.
Wykonując szybkie testy antygenowe na koronawriusa konieczne jest przeprowadzenie testu w pierwszych 5-7 dniach od pojawienia się objawów i zakażenia, jako że wtedy obecność antygenu jest najwyższa i możliwa do zbadania. Testy antygenowe mogą być traktowane jako testy przesiewowe lub testy właściwe, przy czym w razie wyniku ujemnego i wątpliwości co do jego prawidłowości warto przeprowadzić dodatkowo test molekularny RT-PCR. Testy antygenowe nie są testami na przeciwciała, równie szeroko dostępnymi w dystrybucji internetowej. Testy na przeciwciała nie są testami przeznaczonymi do diagnozowania, mogą być wykorzystywane wyłącznie jako testy przesiewowe do analizowania przypadków ozdrowieńców i nie są oficjalnie uznawanym wyznacznikiem aktualnie toczącej się infekcji COVID-19.
Test antygenowy a test molekularny RT-PCR
Zarówno testy antygenowe, jak i testy RT-PCR wykonuje się z wymazu pobranego z nosogardzieli, analizując śluzówkę na obecność genów lub antygenów wirusa SARS-CoV-2. Sama metoda badania próbki, jej dokładność oraz otrzymywany wynik należy interpretować jednak inaczej – ze względu na możliwość przeprowadzenia reakcji z antygenami na podstawie odczynnika umieszczonego w kasetce, wyniki testu antygenowego można uzyskać w przeciągu 15-30 minut od przeprowadzenia badania, bez udziału wyspecjalizowanego laboratorium i serii specjalistycznych testów na każdej pobranej próbce.
Zgodnie z ustaleniami NFZ, na podstawie zaleceń WHO odnośnie przyspieszenia testowania osób potencjalnie chorych na COVID-19, testy antygenowe są równie wartościowe i uznane za wiarygodne w Polsce na równi z testami PCR. Uzyskane w ten sposób wyniki, pod warunkiem że testy zostały przeprowadzone w warunkach profesjonalnych, z zachowaniem odpowiednich procedur i potwierdzeniem wyniku przez lekarza, laboranta lub inną osobę uprawnioną do świadczenia usług zdrowotnych, mogą być uznane jako prawidłowa diagnoza w kierunku zakażenia COVID-19. Testy antygenowe nie są testami przeznaczonymi do wykonywania samodzielnie w warunkach domowych i stawiania samodzielnej diagnozy bez udziału lekarza.
Kiedy wykonać test antygenowy?
Jeśli osoba podejrzewająca u siebie zakażenie koronawirusem chce poddać się szybkiemu testowi i upewnić się, czy w jej organizmie toczy się aktualnie infekcja, wykonanie testu antygenowego możliwe jest w oficjalnych punktów poboru wymazów oraz wielu przychodniach i prywatnych laboratoriach korzystających z testów antygenowych. Umożliwienie weryfikowania wyników testów antygenowych jako wiarygodnych znacząco zwiększyło dostępność do testów, przy czym należy pamiętać, że zawsze powinny być one wykonywane pod okiem profesjonalistów i przez profesjonalistów. Testy antygenowe nie są testami do użytku domowego, samodzielnego.